در صنایع ساخت و ساز، مصالح مختلف فراوانی به کار می‌رود. یکی از پرکاربردترین مصالح در این بخش از صنعت، انواع مصالح فلزی هستند. هرکدام از مصالح فلزی با توجه به جنس و شرایط ویژه‌ای که دارند، برای استفاده در بخش خاصی در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از مصالح فلزی که در صنایع ساختمان ‌سازی کاربردهای متنوع و فراوانی دارد و در قسمت‌های مختلف ساخت و ساز، به خوبی می‌توان از آن‌ها استفاده کرد، پروفیل‌ها هستند.

پروفیل چیست؟

پروفیل در لغت از واژه پروفایل یا profile گرفته شده که در صنعت فولاد به معنای شکل مقطع فولادی است. اما در بازار فولاد ایران پروفیل به مقاطع تو خالی گفته می‌شود. معروف‌ترین نوع پروفیل که در مقطع مربع یا مستطیل تو خالی تولید می‌شود، پروفیل قوطی نام دارد. اما در کنار پروفیل قوطی مقاطع دیگری مثل پروفیل زد یا پروفیل لنگه دری که اشکال غیر ساده ای دارند نیز در این دسته از محصولات قرار می‌گیرند.

پیدایش پروفیل

سرآغاز استفاده از این محصول فولادی تنها به چند سال پس از جنگ جهانی دوم باز میگردد. در همان سال‌ها نیاز به ساخت خانه‌های جدید با استانداردهای جهانی بیش از پیش احساس شد. چوب که تا آن زمان برای ساخت درب و پنجره از محبوبیت بالایی برخوردار بود، به دلیل نبود منابع کافی کنار گذاشته شد و جای خود را به آهن و آلومینیوم داد.

انواع پروفیل

پروفیل‌‌ها در شکل‌‌های مختلف برای کاربردهای متفاوتی ساخته می‌‌شوند. اما به‌ طور کلی می‌‌توان آنها را در دو دسته صنعتی و ساختمانی تقسیم‌ بندی کرد. با این‌ حال امروزه پروفیل‌‌های گالوانیزه و کامپوزیت نیز در دسته‌های جداگانه‌ای قرار می‌‌گیرند.

پروفیل ساختمانی

به پروفیل‌هایی که در صنایع ساختمانی کاربرد دارند، پروفیل ساختمانی می‌گوییم. این مدل محصولات در ساخت درب و پنجره آلومینیومی بسیار معروف هستند. روش ساخت این مدل قوطی‌های ساختمانی متفاوت است که عبارتند از نورد گرم، نورد سرد و مرکب.

پروفیل صنعتی

این پروفیل‌ها معمولا بسیار خاص هستند و مانند پروفیل‌های ساختمانی نیستند. پروفیل‌های ساختمانی را حتی می‌شود در یک کارگاه ساخت ولی پروفیل صنعتی اینگونه نیست. پروفیل صنعتی در انواع صنایع خودروسازی، نظامی و… مورد استفاده است. به دلیل حساسیت ایمنی در این صنایع، پروفیل‌های صنعتی تولید شده باید استانداردهای خاصی داشته باشند. هم چنین تکونولوژی در ساخت پروفیل‌های صنعتی حرف اول را می‌زند. بسیاری از پروفیل‌های صنعتی به قدری خاص هستند که فعلا توانایی و قدرت تولید آن در ایران وجود ندارد. همچنین علاوه بر تکنولوژی، ساخت بعضی از این پروفیل‌ها نیاز به دستگاه‌های خاص با قیمت بالا دارد. در پروفیل‌های صنعتی خواص مکانیکی و الکترونیکی اهمیت ویژه‌ای دارد.

موارد استفاده پروفیل

پروفیل جدیدا استفاده‌های صنعتی زیادی دارد. از صنایع خودرو تا صنایع نظامی بخش عمده‌ای از فلز سازه‌ها پروفیل هستند. اما با این وجود، هنوز هم بیشترین کاربرد را در صنعت ساختمان دارد. هم چنین پروفیل بین مصارف مختلف ساختمانی بیشترین استفاده را در تولید در و پنجره دارد.

هم چنین انواع نرده‌های حفاظ را با استفاده از پروفیل می‌سازند. پشت ‌بام و سقف خانه‌ها محل دیگری است که امکان دیدن پروفیل را دارند. به دلیل سبک بودن و مقاوم بودن در برابر خوردگی و رطوبت در پروفیل، از آن در سقف منازل استفاده می‌کنند.

پروفیل به دلیل داشتن ایمنی بالا و سبکی بین محصولات فلزی در صنایع پزشکی کاربرد فراوان دارد. مخصوصا در وسایل حمل بیمار و حمل مصدوم کاربرد فراوانی دارد.

در پل عابر پیاده نیز پروفیل معمولا نقش جدی دارد. دلیل این استفاده سبکی و ایمنی آن است. هم چنین پروفیل قابل حمل آسان است و ابتکار عمل بالایی به طراح سازه می‌دهد.